Bảo vệ tài sản trí tuệ là hành động vừa có lợi với chủ thể nắm quyền sở hữu, vừa có lợi với sự phát triển của cả quốc gia. Nhưng hiện nay, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về tài sản trí tuệ. Hậu quả nhãn tiền của sự thiếu hiểu biết này là quyền sở hữu trí tuệ bị tranh chấp. Nếu bạn không muốn mình là nạn nhân thì hãy tìm hiểu ngay nhé!
Định nghĩa và đặc điểm của tài sản trí tuệ
Khả năng sáng tạo của con người là vô hạn, máy móc dù có hiện đại như thế nào thì cũng không thể thay thế được con người. Do đó, sản phẩm do con người tạo ra bằng việc sử dụng khối óc sáng tạo có giá trị rất lớn. Những sản phẩm này được gọi chung là tài sản trí tuệ.
Tài sản được chia làm 2 nhóm chính: nhóm 1 – tài sản hữu hình và nhóm 2 – tài sản vô hình. Tài sản trí tuệ là một bộ phận của nhóm 2, mang những đặc điểm sau:
- Là kết quả sáng tạo trí tuệ hay hoạt động trí tuệ của con người ở lĩnh vực: khoa học, văn học, nghệ thuật, kỹ thuật.
- Có tính: sáng tạo và đổi mới, xác định và kiểm soát được.
- Có khả năng sinh thời qua hoạt động chuyển giao, khai thác.
- Không bị hao mòn hoặc cạn kiệt về mặt vật chất.
- Không bị giới hạn về số lần, số người,… sử dụng và nhiều người có thể sử dụng cùng một thời điểm.
Đối tượng của tài sản trí tuệ bao gồm những gì?
Hiểu rõ về tài sản trí tuệ là khi bạn nắm chắc những đối tượng của tài sản trí tuệ là gì. Theo hướng dẫn định giá quốc tế số 4 về “Định giá tài sản vô hình”, tài sản trí tuệ gồm có 3 nhóm đối tượng sau:
- Quyền tác giả đối với một tác phẩm và những quyền liên quan như bản ghi âm, truyền hình, chương trình phát thanh,…
- Quyền sở hữu công nghiệp: sáng chế, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, kiểu dáng công nghiệp, bí mật kinh doanh,…
- Quyền đối với giống cây trồng: tên giống, hình thái, kiểu gen,…
Tầm quan trọng của hoạt động bảo vệ tài sản trí tuệ
Vì là tài sản vô hình nên những sản phẩm được tạo ra từ hoạt động trí tuệ rất dễ bị đánh cắp hoặc xảy ra việc tranh chấp quyền sở hữu. Nếu không được xác lập quyền sở hữu và cơ chế cụ thể để bảo vệ tài sản trí tuệ thì:
- Không thể thúc đẩy tinh thần sáng tạo của con người.
- Không thể khiến nhà sáng tạo có mong muốn công khai sáng chế hoặc tác phẩm của mình để nhiều người biết đến.
- Không thể tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh làm động lực thúc đẩy kinh tế phát triển, thú hút chuyển giao công nghệ và đầu tư từ nước ngoài.
Kết luận
Trên đây là những thông tin cơ bản về tài sản trí tuệ để bạn hiểu vì sao cần học về luật sở hữu trí tuệ. Hiểu rõ về tài sản trí tuệ, bạn sẽ thêm trân trọng sáng chế, tác phẩm của mình và những người khác. Nước ta đã có những quy định chặt chẽ về luật sở hữu trí tuệ, bạn có thể chủ động tham khảo thêm để tự bảo vệ mình nhé!
